شنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۹۷
Saturday 21 April 2018
  • Türkçe
  • العربیة
  • English
  • خانه
  • شهرستان
  • استان
  • ورزشی
  • اجتماعی
  • اقتصادی
  • سیاسی
  • گزارش
  • گفتگو
  • مقاله
  • یادداشت

تحلیلی بر “خودکشیها” در کردستان و سردشت
  • دوشنبه, ۲۷ فروردین ۱۳۹۷

  • شناسه خبر: 2602

  • بلفت

نوشته زیر توسط عثمان محمودی مدیر انجمن جامعه­ شناسی ایران – دفتر سردشت نوشته شده و در اختیار بُلفَت قرار گرفته است.

به گزارش بُلفَت، عثمان محمودی – طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی(WHO)، در جهان، سالانه ۸۰۰ هزار نفر بر اثر خودکشی جان خود را از دست می­دهند. به عبارتی دیگر، نرخ خودکشی ۱۱ تا ۱۲ نفر در هر یکصد هزار نفر جمعیت می­باشد. و در هر ساعت، ۱۹ نفر در جهان خودکشی می­کنند یا در هر ۴۰ ثانیه یک نفر به زندگی خود پایان می­دهد. و خودکشی دومین علت مرگ و میر بین گروه سنی ۱۵-۲۹ سال در سراسر جهان می­باشد. خودکشی یک پدیده جهانی است؛ در واقع ۷۸ درصد از خودکشی در کشورهای کم درآمد و متوسط در سال ۲۰۱۵ رخ داده است. خودکشی ۱٫۴ درصد از کل مرگ و میر در سراسر جهان را به خود اختصاص داده است، و هفدهمین علت مرگ و میر در سال ۲۰۱این ۵ بوده است. (منبع: وبسایت سازمان بهداشت جهانی)

طبق آخرین گزارش­های سازمان بهداشت جهانی (WHO)، رتبه ایران در «شاخص مرگ و میر ناشی از خودکشی» در بین کشورهای جهان، ۱۲۰ است. به طوری که، نرخ خودکشی در ایران معمولا ۵ تا ۶ نفر به ازای هر یکصدهزار نفر جمعیت می­باشد. طبق این گزارش، در ایران سالانه بیش از ۴ هزار نفر خودکشی می­کنند؛ رقمی که با تقسیم بر روزهای سال برابر می­شود با خودکشی ۱۱ نفر ایرانی در هر شبانه­روز یا به عبارتی دیگر، در هر ۲ ساعت و ۱۸ دقیقه ۱ نفر خودکشی می­کند. (منبع: وبسایت سازمان بهداشت جهانی)

نهادها و سازمان­های مرتبط با این پدیده (اعم از پزشکی قانونی کشور، سازمان بهزیستی و…)، طبق گزارش­های جهانی، خودکشی در ایران را بحرانی نمی­دانند و در واقع نرخ خودکشی در ایران از متوسط جهانی کمتر می­باشد و این ادعاها هم با توجه به آمارهای جهانی صحیح می­باشد. اما نکته قابل تأمل این است که در اکثر کشورهای اروپایی و آمریکایی و… خودکشی در سنین بالای ۷۰ سال روی می­دهد و ناشی از افسردگی و علل روانی می­باشد. برعکس، خودکشی در ایران در سنین زیر ۳۰ سال روی می­دهد و بیشترین گروه سنی که خودکشی می­کنند ۱۵ تا ۲۴ سال می­باشند. و بیش از ۷۰ درصد خودکشی­ها در بین جوانان اتفاق می­افتد. و متأسفانه عاملی که باعث شده پدیده خودکشی به صورت «مسأله اجتماعی» (Social Problem) در کشور تعریف نشود و در جهت حل و کاهش نرخ آن، اقدام جدی و ریشه­ای صورت نگیرد، «توزیع فراوانی» آن در چند استان غرب کشور است. در واقع، «نرخ میانگین» این پدیده که به صورت متوسط برای همه استان­های کشور در نظر گرفته می­شود رقم پایینی است و از متوسط جهانی کمتر می­باشد. در حالی آمار بالای نرخ خودکشی در چند استان کوردنشین (از جمله؛ ایلام، کرمانشاه، کوردستان و آذربایجان­غربی) متمرکز است و دیگر استان­های کشور نرخ خیلی پایینی دارا هستند (به جز استان خراسان رضوی، تهران و لرستان). و چون نرخ خودکشی در ایران به صورت متوسط در بین همه­­استان­ها توزیع نشده است و بیشتر در منطقه­ی غرب کشور رخ می­دهد لذا، به صورت مسأله­ی ملی و حاد مورد بررسی قرار نمی­گیرد و استان­های مذکور در اکثر شاخص­های مربوط به مسائل اجتماعی و اقتصادی مورد غفلت قرار گرفته­اند. به طوری که استان ایلام به عنوان پایتخت خودکشی جهان قلمداد می­شود که نرخ خودکشی آن با ۷۱ نفر در هر یکصدهزار نفر جمعیت، از نرخ خودکشی در کشور گویان (واقع در آمریکای جنوی) با رتبه اول خودکشی در جهان، با ۴۳ نفر در هر یکصدهزار نفر، و همچنین از کشور کره شمالی، رتبه دوم خودکشی در جهان با نرخ ۳۷ نفر در هر یکصدهزار نفر جمعیت و از کشور کره جنوبی، رتبه سوم خودکشی در جهان با نرخ ۲۹ نفر در هر یکصدهزار نفر جمعیت، بیشتر است! استان کوردستان هم متاسفانه نرخ خودکشی نزدیک به استان ایلام را دارد (که به علت عدم وجود آمارهای دقیق و رسمی از مقایسه آن و دیگر استان­های کوردنشین خودداری می­شود). (منبع: خبرگزاری­های ایلنا، ایسنا، فرارو …)

نکته مهم دیگر، در مورد آمارهای ارائه شده در ارتباط با خودکشی و اقدام به آن است. متاسفانه بسیاری از نهادها و سازمان­های مرتبط و حتی بازماندگان کسانی که خودکشی می­کنند، اقدام به خودکشی یا خودکشی موفق را به سوانح و اتفاقاتی مانند آتش­سوزی، سقوط غیرعمد و ناآگاهانه یا بیمار روانی و اختلالات دیگر نسبت می­دهند و این کار باعث کاهش و تغییر در آمار دقیق خودکشی در ایران و به خصوص در شهرهای کوردنشین می­شود. اگر این اقدامات نابخردانه صورت نگیرد، به طور یقیین، نرخ خودکشی در ایران و در استان­های کوردنشین به مراتب چند برابر خواهد شد و آن گاه مسؤولان دستگاه­های دولتی ادعا نمی­کنند که نرخ خودکشی در ایران از متوسط جهانی کمتر است و بحرانی نیست تا به وادی فراموشی سپرده شود. همچنین اگر آمار «اقدام به خودکشی» یا «خودکشی ناموفق» (که آمار آن چندین برابر خودکشی­های موفق می­باشد) ثبت و ذکر شوند، اهیمت موضوع و لزوم بررسی جدی آن افزایش می­یابد.

مسأله­ی مهم دیگر، چگونگی تعریف و پرداختن به «خودکشی» است. متأسفانه خودکشی بیشتر به صورت عمل فردی تعریف و با علل روانی تقلیل داده می­شود و مورد تحلیل قرار می­گیرد. در بیان علل خودکشی اغلب «افسردگی» را عامل اصلی می­دانند و آن را ناشی از افسردگی مردم می­دانند. و آن­گاه، آن را به صورت مسأله­ی فردی بیان می­کنند و معتقدند؛ همه چیز آرام هست و این مردم هستند که مشکل روانی دارند، افسرده می­شوند و دست به خودکشی می­زنند.! همچنین اکثر فارغ­التحصیلان رشته­­ی جامعه­شناسی هنوز پدیده خودکشی را طبق نظریات جامعه­شناس فرانسوی، امیل دورکیم (۱۹۱۷- ۱۸۵۸میلادی)، که خودکشی را به انواع خودکشی خودخواهانه، خودکشی نوعدوستانه، خودکشی نابهنجار یا آنومی و خودکشی تقدیرگرایانه تقسیم نموده است، تحلیل می­کنند. در واقع، خودکشی­ها را در هر زمان و مکان باید با توجه به الگوهای اجتماعی، فرهنگی و تاریخی آن جامعه و همچنین با بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ساخت جامعه­ی آن، تحلیل و تبیین نمود. باید متذکر شد، که خودکشی به صورت عمل اجتماعی تعریف و با عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی تبیین می­شود. ریشه­­ی خودکشی در تغییرات ساختی اجتماعی جامعه است. وقتی نهادها و ساختارهای اجتماعی به صورت اهرم فشار و محدودیت و ضدیت با نقش عاملیت افراد عمل کنند. افراد در واکنشی اعتراضی و در تقابل با ارزش­های اجتماعی حاکم بر جامعه، اقدام به خودکشی می­کنند. با توجه به افزایش جمعیت جوان و رشد شهرنشینی در شهرهای کوردستان به تبع آن که باعث کاهش میزان همبستگی اجتماعی و پیوندهای ارتباطی اجتماعی و همچنین باعث افزایش نیازها و خواسته­های جوانان در قالب کسب مزایای اجتماعی، از قبیل کسب شغل مناسب، تحصیلات، استقلال مادی و هویتی و بدست آوردن حداقل­های معیشت زندگی می­شود. اگر ساختارها و نهادهای حاکم بر جامعه راه بدست آوردن نیازها و خواسته­های جوانان را هموار نسازند و مکانیسم­های کسب آن را تأمین نکنند، در این صورت، جوانان با «ناکامی اجتماعی» روبرو خواهند شد و یکی از واکنش­های اعتراضی آن­ها به صورت خودکشی می­باشد. افرادی که خودکشی می­کنند در واقع، هدف آن­ها پایان دادن به زندگی خودشان نیست بلکه با این اقدام می­خواهند هژمونی ساختار و نهادهای اجتماعی و همچنین اجزا و عناصر اجتماعی اعم از خانواده، آموزش و پرورش، دانشگاه، مذهب و کژکاردی آنان را زیر سؤال ببرند و مورد انتقاد قرار دهند. با مرگ خاموش­شان، می­خواهند آهنگ نابرابری­های اقتصادی، اجتماعی و عدم حمایت اجتماعی و فساد کارکردی و ساختاری را به گوش ما برسانند. همه­­ی ما اعم از پدر و مادر، معلمان و اساتید، روحانیون، مسؤولان و رهبران جامعه در مرگ آنان مسؤولیم. در همین ایام نوروز ۱۳۹۷، سه نفر از جوانان سردشتی خودکشی کردند در شهرستان­های مهاباد، مریوان و… هم چندین مورد خودکشی گزارش شده است. تا کی منتظر اخبار وحشتناک مرگ ناشی از خودکشی باشیم؟! چرا دختران و زنان جامعه­ی ما در نظام هژمونی مردسالاری تنها عمل و کنش اعتراضی­شان باید خودکشی باشد؟ چرا در خانواده­ها گفت و گو به عنوان راه حل مسائل مورد استفاده قرار نمی­گیرد و انتقادکردن از پدر، شوهر، برادر، همسر و…. مساوی است با خودکشی یا دگرکشی؟!

از دیگر عوامل مهم خودکشی در شهرهای کوردستان و به خصوص در سردشت، «بیکاری» می­باشد. شهرستان سردشت با چندین درگاه مرزی به جای اینکه محلی برای تجارت و رونق اقتصادی منطقه باشد، شاهد پدیده شوم «کولبری» هستیم که مساوی­ست با «سیستم نوین برده­داری عصر مدرن». چرا پتانسیل­های گردشگری شهرستان مورد استفاده قرار نمی­گیرند تا صنعت توریسم در سردشت شکوفا شود. همچنین تولید و توزیع صنعتی و مدرن محصولات ارگانیک سردشت، پاسخگوی اشتغال قشر زیادی از جوانان می­باشد. چرا خانواده­ها و جوانان سردشتی باید تن به قاچاق یا مهاجرت­های اجباری دهند، در عوض بجای اینکه در شهرستان مشغول به کار شوند… چند در صد از جوانان تحصیل­کرده سردشت و دیگر شهرهای کوردنشین بیکار هستند؟! جوانی که باید از نظر اقتصادی مستقل باشد و زندگی آتی خود را تأمین کند در صورت مشاهده­ی این همه نابرابری، بی­عدالتی، تورم و رکود اقتصادی  و انواع مسائل اجتماعی دیگر…. چه چاره­ای دارند؟ باید اذعان کرد، تمام اجزا و عناصر جامعه، خودکشی را برای این قشر مهیا کرده­اند.

راه­ حل­های پیشنهادی برای کاهش نرخ خودکشی:

با توجه به اینکه روند تغییر پدیده­های اجتماعی، زمان­بر و در یک فرایند طولانی مدت صورت می­گیرند، اتخاذ هر گونه برنامه­ریزی، قانون، سیاست­، راهبرد و سند و تدابیر… باید به صورت پروسه طولانی مدت و ممتد مورد پیگیری قرار بگیرد.

  1. تأسیس و راه­اندازی «مرکز مطالعات بررسی مسائل اجتماعی» در سطح هر شهرستان (که اقدامات شماره ۲ تا ۶ زیر را انجام دهد).
  2. تهیه و تدوین اطلس جامع مسائل اجتماعی در شهرهای کوردنشین و شناسایی مناطقی که نرخ خودکشی در آن­ها زیاد است.
  3. انجام تحقیق و پژوهش به صورت میدانی و آکادمیک در شهرهای کوردنشین و به خصوص در مناطق با نرخ بالای خودکشی.
  4. استفاده از نتایج تحقیقات و پیمایش­های انجام شده در شناسایی، تحلیل و تبین پدیده خودکشی و همچنین اتخاذ برنامه­ریزی­ها، قوانین و سیاست­ها و راهبردهای تعریف شده براساس نتایج تحقیقات.
  5. برگزاری نشست­های تخصصی با حضور جامعه­شناسان و متخصصان مرتبط با پدیده خودکشی به صورت مداوم و پیوسته جهت واکاوی و تحلیل خودکشی در این مناطق.
  6. اقدامات آموزشی، مشاوره­ای در سطح خانواده­ها؛ از جمله:
  • برگزاری نشست­ها به صورت منطقه­ای یا محلی با مشارکت تمام خانواده­های آن محله و با حضور متخصصان و کارشناسان مرتبط با خودکشی.
  • برگزاری کارگاه­های تخصصی جهت اقدامات پیشگیرانه­ی خودکشی، با مشارکت خانواده­ها و افراد متخصص

این اقدامات در حوزه خانواده­ها باید به صورت پروسه­­ی چند ساله، مداوم و پیوسته انجام گیرند. نهاد خانواده از مهمترین و اصلی­ترین نهادهای نظام اجتماعی می­باشد که تغییرات در این نهاد به صورت خیلی کند و آهسته صورت می­گیرد لذا پیگیری و اصرار سازمان­ها و نهادهای دولتی و مردم بر روی عملیاتی کردن این برنامه­ها جهت کاهش خودکشی از اهمیت زیادی برخوردار است. این برنامه­های پیشنهادی جهت آشنایی خانواده­ها با شرایط و عوامل قبل از اقدام به خودکشی افراد، برقراری محیطی گرم و صمیمی بین اعضای خانواده و اصل بر برقراری «گفت و گو» بین آن­ها باشد تا همبستگی اجتماعی و پیوند اجتماعی آنان افزایش یابد و از حمایت اجتماعی اعضای خانواده خود برخوردار باشند. همچنین شناسایی افرادی که مشکلات اجتماعی، اقتصادی، روانی و…. دارند و معرفی آنان به مراکز تخصصی پیشگیری از خودکشی.

  1. تقویت مکانیسم­ها و پتانسیل­های اقتصادی شهرستان­های کوردنشین توسط نهادها و سازمان­های دولتی. (از جمله: راه­اندازی کارگاه­های تولیدی، تأسیس کارخانه­ بر پایه مواد و ماتریال ارگانیکی منطقه، رونق تجارت مرزی، تقویت گردشگری و تبدیل آن به صنعت توریسم). با این اقدامات شرایط رونق اقتصادی منطقه یا شهرستان­های کوردنشین (از جمله سردشت) مهیا می­شود. با شروع رونق اقتصادی و عبور از تورم و رکود اقتصادی، شرایط اشتغال­زایی فراهم می­شود و با افزایش نرخ اشتغال و کاهش نرخ بیکاری شاهد کاهش چشمگیر نرخ خودکشی در این مناطق خواهیم شد.
  2. تقویت روحیه مطالبه­گری در بین مردم و قشرهای مختلف جامعه. چرا مردم نسبت به روی دادن انواع مسائل اجتماعی اطراف­شان واکنشی نشان نمی­دهند؟ یا نهاد، سازمان یا شخصیت خاصی را مورد پرسش و انتقاد قرار نمی­دهند و از آن­ها مطالبه نمی­کنند؟! ما نسبت به وقوع هر گونه مسأله­ی اجتماعی اعم از خودکشی و… مسؤول هستیم و نهادها و سازمان­های دولتی مرتبط (فرمانداری، شهرداری، شوراهای اسلامی شهر و روستا، اداره بهزیستی، اداره بهداشت، سازمان جمعیت هلال احمر و …)و حتی نخبگان جامعه، صاحبان قلم، فعالان، انجمن­ها و معلمان و اساتید و روحانیون و… باید در برابر هر گونه خودکشی پاسخگو باشند.

«انجمن جامعه­ شناسی ایران- دفترسردشت» آمادگی خود را برای انجام هر گونه فعالیت جهت کاهش نرخ خودکشی در سردشت اعم از؛ برگزاری نشست­های تخصصی و تحلیلی، تأسیس مرکز مطالعات بررسی مسائل اجتماعی سردشت، انجام تحقیق و پژوهش بصورت میدانی و آکادمیک و… اعلام می­کند و از نهادها و سازمان­های دولتی مذکور نیز تقاضا داریم نسبت به مسائل اجتماعی، اقتصادی و …. در سطح شهرستان بی­تفاوت نباشند و در جهت حل مشکلات اقتصادی، معیشتی و اجتماعی مردم گام بردارند و برای حل مسائل اجتماعی موجود با انجمن­ها و فعالان اجتماعی و …. تعامل و همکاری داشته باشند.

این نوشته توسط عثمان محمودی (سیروان)، مدیر انجمن جامعه­ شناسی ایران – دفتر سردشت نوشته و صرفا بیانگر دیدگاه نویسنده بوده و سایت بُلفَت آن را تایید و تکذیب نمی کند.

 



اخبار مرتبط

مطالب مرتبط

  • مراسم تکریم از خیرین و روحانیون مدرسه علوم دینی سردشت برگزار شد
  • زنده گیری ۲ قلاده راسو در ساختمانی نیمه کاره در سردشت
  • فرماندار سردشت از تاخیر در راه اندازی اورژانس اجتماعی انتقاد کرد
  • سازمانهای مردم نهاد سیستماتیک در برنامه های فرهنگی سردشت وارد شوند

دیدگاه ها

پاسخ دهید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

14 − 3 =


گزارش تصویری

اجرای مراسمات نوروزگاه در آبشار شلماش سردشت / گزارش تصویری
گزارش تصویری از برگزاری نهمین جشنواره ملی موسیقی بیت و حیران در سردشت
گزارش تصویری از روز درختکاری در پارک ایثار سردشت
گزارش تصویری از برگزاری دومین جشنواره بازی های بومی محلی در شهر ربط
Bootstrap Carousel

نرخ طلا و ارز

آخرین نرخ انس شمش

لیگ برتر

آخرین نتایج

قیمت خودرو

آخرین قیمت ها

وضعیت آب و هوا

سردترین و گرمترین

ویژه نامه

آخرین اخبار

مراسم تکریم از خیرین و روحانیون مدرسه علوم دینی سردشت برگزار شد
زنده گیری ۲ قلاده راسو در ساختمانی نیمه کاره در سردشت
فرماندار سردشت از تاخیر در راه اندازی اورژانس اجتماعی انتقاد کرد
سازمانهای مردم نهاد سیستماتیک در برنامه های فرهنگی سردشت وارد شوند
کمیته امداد سردشت متعهد به ساخت ۱۰۰ خانه است
تحلیلی بر “خودکشیها” در کردستان و سردشت
آغوش باز روستاهای سردشت برای تحصیل کرده های بومی
برگزاری کارگاه آموزشی پیشگیری از موادمخدر و کاهش خشونت دانش آموزان در سردشت
پاکسازی بخشی از تفرجگاه حاشیه دریاچه سد سردشت از زباله
غواصان آتش نشانی سردشت جوان ملایری را از غرق شدن نجات دادند

پربازدیدترین ها

مراجعه بیش از ۳ هزار مسافر به پست های نوروزی هلال احمر سردشت
مردم و مسئولان سردشت برگ زرینی از همیاری و کمک به آسیب دیدگان زلزله کرمانشاه رقم زدند
سردشت، شهری لبریز از عشق
سد کولسه سردشت دارای اهمیت بین المللی است/صادارت ۲۱۵ میلیون دلاری از مرز کیله
گونه در معرض انقراض کل و بز وحشی در سردشت افزایش یافت
عبور بی بازگشت ۳ جوان از رودخانه زاب سردشت
اشخاص واجب التعلیم فاقد مدارک هویتی به مدت یکماه در مدارس سردشت ثبت نام می شوند
گلایه امام جمعه موقت سردشت از مسئولان در خصوص عفاف و حجاب

گیشه روزنامه

  • صفحه اصلی
  • صفحه اصلی
  • صفحه اصلی
  • صفحه اصلی

کلیه ی حقوق این وب سایت مربوط به پایگاه خبری بلفت می باشد

طراحی و اجرا:www.iRwordpress.ir